22 Ιουν 2014

Η Ράνια Μπέλλου συζητά με τη Δ. Κοντελετζίδου

Οι ρόλοι αντιστρέφονται. Οι καλλιτέχνες συζητούν με τη Δωροθέα Κοντελετζίδου περί τέχνης και άλλων δαιμονίων…



Ράνια Μπέλλου: Δεδομένων των σκληρών περικοπών στους πολιτιστικούς προϋπολογισμούς στην Ευρώπη γενικότερα, πιστεύεις ότι τα δημόσια μουσεία και ιδρύματα θα καταλήξουν να βασίζονται στο μέλλον κυρίως σε ιδιωτικές συλλογές; Και τι επίπτωση θα είχε αυτό στην επιμελητική σου δράση;
Δωροθέα Κοντελετζίδου: Αρχικά σε χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία δεν έγιναν περικοπές αντιθέτως υπήρξε αύξηση στους πολιτιστικούς προϋπολογισμούς έτσι ώστε να οργανώνονται ποικίλες εστιασμένες δραστηριότητες. Όσο όμως αφορά στις ιδιωτικές συλλογές εάν αυτές έχουν ερευνητικό και ιστορικό ενδιαφέρον, εάν προσεγγίζονται από τον ιστορικό μεθοδικά και τεκμηριώνουν την άποψη του δε θεωρώ ότι η ανάδειξή τους είναι αρνητικό πρόσημο. Εξάλλου οι συλλογές πάντα προκαλούσαν το ενδιαφέρον των ερευνητών. Σε σχέση με την επιμελητική μου δράση -αν και δε θεωρώ τον εαυτό μου επιμελήτρια με την έννοια που αποδίδεται στη λέξη τον 21ο αιώνα, ξέρεις στη δική μου εποχή οι ιστορικοί τέχνης ήταν άνευ αντικειμένου με αποτέλεσμα μερικοί να στραφούμε προς την επιμέλεια έτσι ώστε να διατηρήσουμε την επαφή με το αντικείμενο- δε με επηρεάζει περισσότερο ή λιγότερο γιατί απλώς στην Ελλάδα κάποιες σχέσεις παραμένουν ίδιες.
Ρ. Μπ.: Η επιμελητική δράση είναι δημιουργική, που βλέπεις τα όρια μεταξύ καλλιτεχνικής δημιουργικότητας και επιμελητικής; Θα έπρεπε να υπάρχουν όρια;
Δ. Κ. Φυσικά και πρέπει να υπάρχουν όρια. Το έχω τονίσει πολλές φορές ότι ο επιμελητής μπορεί να συζητήσει με τον καλλιτέχνη, να ανταλλάξουν απόψεις αλλά σε καμία περίπτωση δεν παρεμβαίνει στην καλλιτεχνική παραγωγή. Το αντικείμενό του είναι να εστιασθεί σε ένα θεωρητικό άξονα μέσα από τον οποίο θα υιοθετήσει, θα επιχειρήσει να απαντήσει σε θεωρητικά ερωτήματα που προκύπτουν από την επιμέλεια.
Ρ. Μπ.: Τι αλλαγές πιστεύεις ότι φέρνει ο αναδυόμενος ρόλος του καλλιτέχνη ως επιμελητή;
Δ. Κ. Είναι μια άλλη προσέγγιση η οποία πολλές φορές δεν προωθεί παρά τη διαφήμιση του καλλιτέχνη ως επιμελητή, συνήθως με πενιχρά αποτελέσματα. Άλλες φορές, και έχω υπόψη συγκεκριμένα ονόματα, αποδεικνύεται ουσιαστικός και καίριος ο ρόλος του γιατί εστιάζει σε κάτι πολύ συγκεκριμένο που μπορεί να διαφεύγει στον θεωρητικό αλλά είναι ελάχιστες αυτές οι περιπτώσεις.
Ρ. Μπ.: Ποια είναι η πρόκληση για εσένα, ώστε να διευρύνεις το κοινό της τέχνης;
Δ. Κ. Μία από τις προκλήσεις, επειδή ακριβώς με απασχολεί ότι η τέχνη πρέπει και οφείλει να προσεγγίζει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό, είναι ακριβώς αυτές οι ‘συνομιλίες’ σε ένα ηλεκτρονικό έντυπο όπως το thinkfree.gr όπου ο αναγνώστης -θέλω να πιστεύω- ότι εξοικειώνεται περισσότερο με τον καλλιτέχνη μιας και διαβάζει τι τον απασχολεί. Ξέρεις με ‘κατηγόρησαν’ ότι αυτή μου η πρωτοβουλία είναι αλαζονική ως προς το περιεχόμενο και ότι η δεκαετία του 1990 έδωσε το βήμα στους καλλιτέχνες να εκφρασθούν ποικιλοτρόπως τόσο ώστε να γίνει life style, αυτό όμως που ξεχνάμε είναι ότι η αντιστροφή των ρόλων, η εναλλαγή των προσώπων δημιουργεί ένα είδος παλίμψηστου της τέχνης και του χώρου της που εκθέτει τις σκέψεις, τις αγωνίες αλλά και την προσωπικότητα του καθενός. Η άλλη πρόκληση που τελικά και αυτή θα ευοδωθεί από τις 27 Μάιου είναι 5λεπτες συζητήσεις σε γνωστό ραδιοφωνικό σταθμό με στόχο την ανάπτυξη θεωρητικών θεμάτων ώστε να εξοικειωθούμε περισσότερο με έννοιες που θεωρούνται δυσνόητες και που αναπαράγονται μέσα από τα δελτία τύπου.
Ρ. Μπ.: Ποια είναι τα σχέδια σου για το μέλλον;
Δ. Κ. Αρκετά για το επόμενο εξάμηνο: ετοιμάζω την έκδοση του πρώτου μου βιβλίου καθώς επίσης επιμελούμαι μια αναδρομική έκθεση και ακολουθούν και άλλα…

Η Ράνια Μπέλλου είναι καλλιτέχνης.
Η Δωροθέα Κοντελετζίδου είναι ιστορικός της τέχνης και διδάκτωρ της θεωρίας.