Οι άνθρωποι της τέχνης συζητούν/ Η Ελένη Θεοφυλάκτου συζητά με τη Δ. Κοντελετζίδου

Οι ρόλοι αντιστρέφονται οι καλλιτέχνες συζητούν περί τέχνης και άλλων δαιμονίων





Ελένη Θεοφυλάκτου: Τι είναι αυτό που πυροδοτεί το ξεκίνημα ενός νέου έργου ή μια νέα φάση δουλειάς;

Δωροθέα Κοντελετζίδου: Συνήθως η όποια νέα δουλειά ιδέα έκθεση πυροδοτείται από προβληματισμούς που αφορούν είτε στο θεωρητικό πεδίο είτε στο κοινωνικό-πολιτικό οι οποίοι πολλές φορές αποτυπώνονται με άμεσο ή έμμεσο τρόπο στο έργο του καλλιτέχνη αλλά και σε αυτό του θεωρητικού.

Ε. Θ. Υπάρχει κάποια “εσωτερική πυξίδα” που καθοδηγεί προς την οριστική λύση της σύνθεσης του έργου;

Δ.Κ. Η σύνθεση του έργου, ένα δηλαδή από τα βασικά “συστατικά” του εικαστικού έργου, πιστεύω ότι βρίσκει το δρόμο της μέσα από τα πλαστικά και δομικά προβλήματα που μπορεί να προκύπτουν κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του έργου. Πιστεύω ότι είναι μια λειτουργία που προκύπτει παράλληλα με την εξέλιξη του έργου.

Ε.Θ. Η νοηματοδότηση ενός έργου, ανέξαρτητα από το αν δίνεται ή όχι από τον καλλιτέχνη, ενυπάρχει είτε σιωπηλά είτε “φωναχτά” στο έργο. Έχει σημασία για σας να ερμηνευτεί ανάλογα (σωστά) από τον θεατή; Είναι η σημασία του έργου συνώνυμο με την ουσία του;

Δ.Κ. Για μένα προέχει το έργο, το αισθητικό και εικαστικό αντικείμενο είναι αυτόνομο από την ανάγνωσή του από το θεατή αλλά και παράλληλα ανεξάρτητο εξελίξιμο σε μια νέα ανάγνωση κάθε φορά που αυτό εκτίθεται στα μάτια του θεατή αλλά και σ'ένα νέο χώρο.
Πιστεύω ότι ακόμα και η “ουσία” του έργου μεταβάλλεται κάθε φορά που το διαβάζουμε.

Ε.Θ. Τα έργα έχουν μια επισφαλή καταγωγή από το μύθο. Η χρεωκοπία μιας “αντικειμενικής” και ορθολογιστικής ερμηνείας-αντιμετώπισης ανοίγει ένα αίνιγμα για το ζήτημα της μεθόδου προσέγγισης ενός έργου;

Δ.Κ. Όταν λέτε μύθο; Ο μύθος δημιουργείται από το κοινωνικό καταναλωτικό περιβάλλον που μας περιστοιχίζει και το πως αυτός περνά στη συλλογική συνείδηση. Ναι, υπ' αυτήν την έννοια τα έργα περιέχουν αυτήν την παράμετρο.
Οι εκάστοτε μύθοι ορίζουν, κατ' εμέ, την αφορμή, την ιδέα. Η ερμηνεία εμπεριέχει και αυτή την ανάγνωση αλλά δεν αρκείται σε αυτό. Η αντικειμενική-ορθολογιστική ερμηνεία-αντιμετώπιση του έργου δεν βασίζεται όμως σε αυτό. Στηρίζεται περισσότερο στην μεταγλώσσα του κειμένου, δηλαδή του έργου, βασίζεται στην ιστορία του ίδιου του έργου μέσα στο ιστορικό και κοινωνικό γίγνεσθαι καθώς και στην ίδια τη γλώσσα του έργου.

Ε.Θ. Είναι αισθητικό αντικείμενο το έργο ή σεισμογράφος μιας φρίκης; αυτής της σύγχρονης πραγματικότητας που πολλές φορές αγγίζει τα όρια του τραγικού;

Δ.Κ. Το εικαστικό έργο καθώς και όλες οι μορφές τέχνης αποτυπώνουν τη σύγχρονη πραγματικότητα, πολλές φορές την καυτηριάζουν άλλες φορές την ερμηνεύουν μέσα από μια άλλη οπτική γωνία διαφορετική από αυτή που εμείς θέλουμε ή μπορούμε να “βλέπουμε” ή ακόμα προτείνουν μια άλλη ανάγνωσή της.
Για μένα ο καλλιτέχνης με το εικαστικό του έργο ποιεί και πράττει άρα συμμετέχει στην διαμόρφωση μιας πολιτικής πράξης η οποία προκαλείται από το κοινωνικό-πολιτικό περιβάλλόν του.
Αυτό όμως δεν αναιρεί ότι το έργο μπορεί να είναι και αισθητικό αντικείμενο.