ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΤΕΧΟι Άνθρωποι της τέχνης συζητούν/ Οι Kalos & Klio συζητούν με τη Δ. Κοντελετζίδου

Οι ρόλοι αντιστρέφονται. Οι καλλιτέχνες συζητούν με τη Δωροθέα Κοντελετζίδου περί τέχνης και άλλων δαιμονίων…

Kalos/Klio: Σε ένα περιβάλλον υπερπληροφορίας στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης το τοπίο της σύγχρονης τέχνης μοιάζει πιο αχαρτογράφητο από ποτέ, πως νιώθετε μέσα σε αυτό; Με ποιό τρόπο μπορεί να δρα ένας ιστορικός τέχνης;

Δωροθέα Κοντελετζίδου: Η αίσθηση είναι διφορούμενη. Πρόσφατα, συζητώντας με μια νέα καλλιτέχνη της ανέφερα να συναντηθούμε για να δω τη δουλειά της από κοντά και μου απάντησε ότι μπορεί να μου στείλει κάποια έργα με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Η ψευδής, όμως, ψηφιακή αμεσότητα, δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη ‘φυσική’ επαφή και το βλέμμα. Είναι γεγονός ότι μας διευκολύνει, επιταχύνει την ενημέρωση, αλλά καταλύει την φυσική αμεσότητα, τη συζήτηση και πολλές φορές παραπληροφορεί. Προσωπικά με διευκολύνει ιδιαίτερα στο να ενημερώνομαι, έστω και μερικά, για διάφορα δημοσιεύματα και εκθέσεις αλλά και πάλι νοιώθω ημιτελής και περισσότερο ‘μοναχική’. Σίγουρα αποτελεί ένα σοβαρό επαγγελματικό εργαλείο αλλά μέχρι εκεί.

Kalos/Klio: Πιστεύετε στην πολιτική στάση μέσα από την τέχνη; αν σκεφτεί κανείς ότι τα έργα που έκαναν τομή στην τέχνη και στάθηκαν κριτικά στην εποχή που τα είχε παράξει, (κάποια ακόμα αμφισβήτησαν δυναμικά την ιδέα της τέχνης ως προϊόν, όπως το ουρητήριο), κατέληξαν, αργότερα, σύμβολα του ίδιου του συστήματος που αμφισβήτησαν.

Δωροθέα Κοντελετζίδου: Ναι, αργότερα, γιατί ‘μπήκαν’ μέσα στο σύστημα της τέχνης. Ξέρετε ο Beuys ‘κατηγορούσε’ τον Duchamps ότι δεν μίλησε, δεν έγραψε για το έργο του με αποτέλεσμα να αφήσει ‘χώρο’ στους ιστορικούς της τέχνης να το ερμηνεύσουν κατά το δοκούν. Ωστόσο πιστεύω ότι η τέχνη είναι ένα σύστημα μέσα στο σύστημα, δεν είναι αντισυστημική, μπορεί να ‘κρίνει’ να αναιρεί μεθόδους προσέγγισης, να διερωτάται, να ανασύρει και να προτείνει λύσεις ως προς τα πλαστικά θέματα αλλά παραμένει να είναι μέσα στο σύστημα απλώς διευρύνει τους ορίζοντες διερώτησης. Αυτό δεν είναι πολιτική στάση;

Kalos/Klio: Έχετε σκεφτεί να γράφετε κριτική για τις εκθέσεις που παρακολουθείτε; αφού η έλλειψη κριτικής είναι μια από τις μεγάλες παθογένειες του χώρου, οι εκθέσεις γίνονται συνεχώς και το μόνο που δημοσιεύεται είναι τα δελτία τύπου.

Δωροθέα Κοντελετζίδου: Κριτική έγραφα για πολλά χρόνια, αρχής γενομένης στο περιοδικό ARTI και την εφημερίδα ‘Θεσσαλονίκη’ όπου είχα και την ευκαιρία να συνεργαστώ με το Χρήστο Αρνομάλλη. Πιστεύω όμως ότι το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε δεν αντέχει την κριτική, αρκείται στις παρουσιάσεις. Προσωπικά έχω δεχτεί ύβρεις από ‘συνάδελφο’ που δεν συμφώνησε με την κριτική, οι γκαλερίστριες έχουν προσπαθήσει να με χειραγωγήσουν οπότε κάποια στιγμή ‘αγανάκτησα’ και παραιτήθηκα. Μία από τις ‘παθογένειες’ αυτής της πόλης είναι ότι θέλουμε να είμαστε αρεστοί…

Kalos/Klio: Ποια είναι η εικόνα σας για το σύγχρονο εικαστικό ελληνικό τοπίο, στην εποχή της κρίσης και των δραματικών αλλαγών, όπως το κατέβασμα του βιοτικού επιπέδου στην Ελλάδα, δεν θα περίμενε κανείς περισσότερο αιχμηρή τέχνη;

Δωροθέα Κοντελετζίδου: Ναι, αλλά ίσως είναι ακόμα νωρίς…Αν και η ελληνική τέχνη -εκτός ελάχιστων περιπτώσεων- δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα αιχμηρή όπως παραδείγματος χάρη η γερμανική. Είναι περισσότερο αφηγηματική έως και διακοσμητική. Ίσως γιατί ως λαός είμαστε περισσότερο διονυσιακοί και όχι απολλωνιακοί.

Kalos/Klio: Στην ψηφιακή εποχή γιατί τόση προσκόλληση στην ζωγραφική;
Δωροθέα Κοντελετζίδου: Δε θεωρώ ότι υπάρχει προσκόλληση στη ζωγραφική αλλά μια ‘επιστροφή’ ώστε να κατανοηθούν καλύτερα κάποιες ιστορικές ‘διαδρομές’ της τέχνης.

Οι Kalos & Klio είναι καλλιτέχνες.
Η Δωροθέα Κοντελετζίδου είναι ιστορικός της τέχνης και διδάκτορας της θεωρίας.