Οι άνθρωποι της τέχνης συζητούν / Η Λυδία Δαμπασίνα συζητά με τη Δ. Κοντελετζίδου

Οι ρόλοι αντιστρέφονται. Οι καλλιτέχνες συζητούν με την δρ. Δωροθέα Κοντελετζίδου περί τέχνης και άλλων δαιμονίων…  Σήμερα, η Λυδία Δαμπασίνα συζητά με τη Δ. Κοντελετζίδου ‘μέσω’ του Δημήτρη Δημητριάδη.

Λυδία Δαμπασίνα: Εξι παράγραφοι από τον λόγο του Δημήτρη Δημητριάδη προς σκέψη:

 1-Ο κριτικός δεν είναι κάποιος που εκφέρει απλώς μία γνώμη, είναι κάποιος ο οποίος φέρει μία ολόκληρη παιδεία την οποία χρησιμοποιεί για να κρίνει ένα έργο, και με την «παιδεία» εννοώ την αδιαχώριστη συνύπαρξη μόρφωσης και συμπεριφοράς, καλλιέργειας και ευγένειας, δηλαδή υψηλό πνευματικό επίπεδο.

Δωροθέα Κοντελετζίδου: Δεν είναι θέμα γνώμης αλλά γνώσης όταν αυτή υπάρχει…

Λ. Δ.  2-Πώς γίνεται και ένας λαός ολόκληρος επικροτεί την ασχήμια και την χυδαιότητα; … Και οι εξαιρέσεις της ομορφιάς, του ωραίου, του λεπτού -γιατί υπάρχουν αυτές οι εξαιρέσεις- είναι τόσο αραιές και σπάνιες ώστε πλέον δίνουν την εντύπωση ότι δεν υπάρχουν και ότι δεν υπάρχουν άνθρωποι που τις παράγουν και που τις χρειάζονται, ενώ υπάρχουν.

Δ. Κ.: Ίσως γιατί υπερισχύει η ‘εκπαίδευση’ της πλειονότητας, ίσως γιατί η ασχήμια είναι διαφορετική για τον καθένα.

Λ. Δ. 3- Ένας λαός ο οποίος δεν ζει σε επαφή με τον εαυτό του αλλά με στερεότυπα περί του εαυτού του, δεν μπορεί να είναι ένας καλλιτεχνικός λαός.

Δ. Κ. Πρόκειται για ένα λαό που θέλει να ‘γνωρίζει’ τον εαυτό του μέσα από τον Άλλο ή μέσα από το ωραιοποιημένο είδωλό του.

Λ. Δ. 4- Η παράδοση αντιμετωπίζεται ως κάτι παγιωμένο και τετελεσμένο, που φοβόμαστε να αντιμετωπίσουμε  ως ένα ζωντανό οργανισμό, επειδή φοβόμαστε ότι θα αναπτύξει συμπεριφορές που δεν μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε διότι αυτό σημαίνει ότι θα έχει απαιτήσεις από εμάς, τις απαιτήσεις που έχει καθετί το ζωντανό.

Δ. Κ. Η παράδοση πολλές φορές αποτελεί πολιτιστική καθίζηση όταν δεν συνοδεύεται από την εξέλιξη ώστε παράλληλα να αναδειχθούν και οι νέες ‘παραδόσεις’ αλλά και οι μύθοι της.

Λ. Δ. 5- Η Ελληνική κοινωνία βασίζεται στην έννοια του εξιλαστήριου θύματος που το κυνηγάει στην κορυφή της ανθρώπινης κλίμακας και όχι στα σκαλοπάτια της που είναι βυθισμένα στην αληθινή βρομιά.

Και θα πρόσθετα εγώ, η Λυδία Δαμπασίνα, ότι η ελληνική κοινωνία δεν ανέχεται το Μεγάλο: όπως ονόμασε και ο Κουνέλλης την έκθεσή του στο θέατρο Άττις το 2005: «Γιατί τα βότσαλα δεν είναι βοτσαλάκια. Γιατί τα λιμάνια δεν είναι λιμανάκια».

Δ. Κ. Η Ελληνική κοινωνία καλλιεργεί τα μέτρια, μεγέθους, βότσαλα που λαμπυρίζουν, ‘θάβει’ τα μεγάλα βότσαλα ώστε να έχει τη ψευδαίσθηση της αναμέτρησης

Λ. Δ. Και κλείνω με το ελπιδοφόρο:

6- Κάθε εποχή φέρει το ανυπόφορο που είναι προϋπόθεση της τέχνης.

Δ. Κ. Κάθε εποχή δεν είναι απαραίτητα πρωτοποριακή για την τέχνη.

Η Λυδία Δαμπασίνα είναι καλλιτέχνης

Η Δωροθέα Κοντελετζίδου είναι ιστορικός/θεωρητικός τέχνης